Twee kapiteins op één schip

Wie vroeger een goede leider was, is vandaag de dag niet per sé een effectieve leider. Kapiteins zijn geboren leiders, maar een goede leider betekent niet meteen goed leiderschap. In veranderende situaties, past een goede leider zich aan; daarnaast neemt hij of zij niet alleen de rol in van leider, maar ook die van manager, expert en coach/mentor.

Schip varen

Een aantal maanden geleden gaf ik een workshop aan een groep kapiteins over leiderschap en motivatie. Twee interessante onderwerpen waar ik het kort met jullie over wil hebben. Kapiteins zijn vaak geboren leiders. Het aansturen van een bemanning vraagt natuurlijk om effectief leiderschap. Maar net als dat de arbeidsmarkt de afgelopen 100 jaar is veranderd, veranderd leiderschap mee.

‌Motivatie vs. Prestatie
Onderdeel van leider zijn is het gemotiveerd houden van je crew, je team ofwel je personeel. Motivatie mag niet ontbreken in het recept voor prestatie (op werk). Binnen de wereld van arbeid- en organisatiepsychologie gebruikt men het AMO model in kaart te brengen hoe motivatie zich verhoudt t.o.v. prestatie. Prestatie = Ability x Motivation x Opportunity. Ability kan men zien als onze competenties, vaardigheden, kennis en ervaring.

‌Motivation is de beweegreden of je drijfveer om iets te doen. Opportunity zijn de kansen en mogelijkheden om te kunnen presteren. Om optimaal te kunnen presteren moeten alle drie factoren in balans zijn.

‌Extrinsieke en intrinsieke motivatie
‌Zo kun je wel de juiste bemanning hebben, met de juiste kennis en ervaring, maar als ze niet gemotiveerd zijn of blijven, gaat dat ten koste van het resultaat. Naast dat je de juiste mensen aanneemt op basis van competenties, en de juiste mogelijkheden en faciliteiten biedt als organisatie, is het dus net zo belangrijk om gemotiveerde mensen binnen de organisatie te hebben. Het is aan de leidinggevende de taak om medewerkers te motiveren en gemotiveerd te houden. Maar hoe doe je dat, hoe motiveer je niet alleen jezelf, maar ook je collega’s?

‌Het maakt niet uit of je kapitein bent, op kantoor werkt als manager, of achter de kassa staat bij de McDonalds. Motivatie is iets waar iedereen opzoek naar is of wel eens opzoek naar is geweest. Motivatie kun je op twee manieren bekijken: extrinsieke en intrinsieke motivatie.

Extrinsieke motivatie
Bij extrinsieke motivatie spreken we van een externe beweegreden, een drive van buitenaf. In vele gevallen wordt geld, het salaris en bonussen, als extrinsieke motivatie gezien om ergens aan de slag te gaan. Intrinsieke motivatie komt van binnenuit, je doet iets omdat het je passie is, je doel is, of omdat je wilt groeien in een bepaalde discipline.

Intrinsieke motivatie
Intrinsieke motivatie is een betere voorspeller van werkprestatie, en houd je gemotiveerd op lange termijn. Men kan intrinsiek gemotiveerd worden door doelen te stellen, ambitieus te zijn en zichzelf te willen ontwikkelen op werk om zo door te groeien. Als leider, maar vooral als coach/mentor is het jouw taak om dit te ondersteunen, en faciliteiten te bieden om dit mogelijk te maken. Goede communicatie is hierbij de sleutel naar succes.

Je collega’s (intrinsiek) motiveren doe je door hun bijdrage op werk te erkennen, complimenten te geven als dingen goed gaan en positieve feedback te geven als dingen minder goed gaan. Goed kunnen communiceren als leider is hierbij van essentieel belang. Het stellen van de juiste vragen op het juiste moment kan daarbij enorm behulpzaam zijn.

Hier een aantal tips voor intrinsieke motivatie:
1. Vier je successen! Deel het met je collega’s. Mijlpalen bereiken en vieren is goed voor de motivatie.
2. Vergroot je gevoel van betrokkenheid en aandeel. Kom met ideeën, suggesties, doe voorstellen voor verandering of verbetering van het werk of de werkprocessen
3. Maak je doelen visueel. Zet je doelen op papier, teken ze op een bord of hou ze bij via een handige app.