Kenmerken & valkuilen van het thuiswerken
De lockdown en het thuiswerken hebben op veel bedrijven en organisaties een grote impact op de bedrijfsvoering in het algemeen. En het is zeker niet ‘business as usual’. Voor zover bedrijven nog kunnen functioneren, werken medewerkers (en leidinggevenden) vanuit huis en wordt er veel online vergaderd en overlegd.
Leidinggevenden – managers en teamleiders – beseffen dat er dankzij het thuiswerken en de fysieke afstand een uitdaging ligt op het gebied van motivatie, betrokkenheid en competentieontwikkeling.

Thuiswerken en het effect op resultaatverantwoordelijke teams
Duidelijk is ook dat dit vraagstuk niet alleen geldt voor de individuele medewerkers. Zeker ook voor zelfsturende teams zijn er dankzij het thuiswerken grote uitdagingen ontstaan. Teams ontwikkelen zich van ‘los zand’, via de conflictfase naar de fase van zelfsturing. Dat gaat niet vanzelf en er zijn gerichte activiteiten nodig om dit proces te begeleiden. Maar als het team door het thuiswerken in de zelfsturende fase is gekomen, hoe zorg je als leidinggevende dan dat het team resultaatverantwoordelijk en zelfsturend blijft? Pas jij je leiderschapsgedrag hierop wel aan?
Kenmerken
Laten we eerst nog eens de belangrijkste kenmerken van zelfsturende teams op een rijtje zetten:
- Er is een hoge mate van verbondenheid en gezamenlijke verantwoordelijkheid voor de inhoud van het werk, de procedures voor uitvoering en voor het proces om tot een goed resultaat te komen;
– Teamleden geven elkaar feedback en leren van elkaar;
– Ze zijn proactief, creatief en tonen initiatief, en:
– Hebben gezamenlijke teamcoachsessies waarin interactie, elkaar aanspreken, feedback, samen leren en als groep verantwoordelijkheid nemen voor de hier-en-nu situatie op de agenda staan.
Kenmerken
Laten we eerst nog eens de belangrijkste kenmerken van zelfsturende teams op een rijtje zetten:
- Er is een hoge mate van verbondenheid en gezamenlijke verantwoordelijkheid voor de inhoud van het werk, de procedures voor uitvoering en voor het proces om tot een goed resultaat te komen;
– Teamleden geven elkaar feedback en leren van elkaar;
– Ze zijn proactief, creatief en tonen initiatief, en:
– Hebben gezamenlijke teamcoachsessies waarin interactie, elkaar aanspreken, feedback, samen leren en als groep verantwoordelijkheid nemen voor de hier-en-nu situatie op de agenda staan.
Valkuilen
De valkuilen vanwege dat massale thuiswerken voor de teamontwikkelingsfase:
– Er vanuit gaan dat er geen regressie in de teamontwikkelingsfase plaatsvindt;
– Er sowieso vanuit gaan dat het team zelfsturend is (terwijl dat niet zo is);
– Er zijn geen gezamenlijke teamsessies meer, anders dan online via video verbinding;
– Er vanuit gaan dat individuele medewerkers geen last hebben van lockdown en thuiswerken en dat dit geen weerslag heeft op het team (als team).
Wat we wel doen:
– Rekening houden met de regressie van het team en hierop het leiderschapsgedrag aanpassen. Terugschakelen indien nodig!
– Tijdens online teamsessies stilstaan bij mogelijke regressie en dit specifiek bespreken met het team;
– Teamsessies via videoverbinding combineren met dagelijkse korte 1 op 1 sessies met alle teamleden;
– Vinger aan de pols houden met de individuele medewerkers, waar nodig overgaan tot individuele coaching;
– Monitoren van afspraken met het team; het bevestigen of herbevestigen van afspraken;
– Bij nieuwe leden in het team – los van de individuele begeleiding van het nieuwe teamlid – oog hebben voor een terugval in teamontwikkeling en zelf terugschakelen in leiderschapsgedrag.
– Er vanuit gaan dat er geen regressie in de teamontwikkelingsfase plaatsvindt;
– Er sowieso vanuit gaan dat het team zelfsturend is (terwijl dat niet zo is);
– Er zijn geen gezamenlijke teamsessies meer, anders dan online via video verbinding;
– Er vanuit gaan dat individuele medewerkers geen last hebben van lockdown en thuiswerken en dat dit geen weerslag heeft op het team (als team).
Wat we wel doen:
– Rekening houden met de regressie van het team en hierop het leiderschapsgedrag aanpassen. Terugschakelen indien nodig!
– Tijdens online teamsessies stilstaan bij mogelijke regressie en dit specifiek bespreken met het team;
– Teamsessies via videoverbinding combineren met dagelijkse korte 1 op 1 sessies met alle teamleden;
– Vinger aan de pols houden met de individuele medewerkers, waar nodig overgaan tot individuele coaching;
– Monitoren van afspraken met het team; het bevestigen of herbevestigen van afspraken;
– Bij nieuwe leden in het team – los van de individuele begeleiding van het nieuwe teamlid – oog hebben voor een terugval in teamontwikkeling en zelf terugschakelen in leiderschapsgedrag.
